top of page

c. Selamlaşıyoruz

Cemiyet hayâtında insanların birbirlerine , karşılıklı hürmet şekli . Selâm , bir insanın , karşılaştığı kimseye iyilik , sıhhat ve afiyet dilemesi , temenni etmesidir . İnsanlardaki güzel huylardan biri de , birbirlerine selâm vermeleri ve almalarıdır . Selâmlaşmak , insanlar arasında düşmanlığa sebep olan kızgınlık ve dargınlık , nefret ve kin gütmek vs . gibi kötü huyları yok eder . Karşılıklı hürmet , saygı ve sevginin doğmasını temin eder .

Her dinde ve her toplumda selâmlaşmaya âit sözler ve hareketler ayrı ayrıdır . Her toplumun dînî inancı ve ahlâkî yapısına göre selâm vermek ve almak için kullandıkları sözler ve yaptıkları el , baş ve diğer vücut hareketleri ayrı ayrı olmaktadır . Yahûdîlikte , Hıristiyanlıkta ve İslâmiyette selâmlaşma şekli ayrıdır . Yahûdîler parmak işâretiyle , Hıristiyanlar el işâretiyle ve Müslümanlar da belli kelimeleri söyleyerek ve müsâfeha ederek selâmlaşırlar .

Allahü teâlâ ve Peygamber efendimiz , Müslümanların birbirine selâm vermesini ve verilen selâmı almalarını emretmektedir . İki Müslüman karşılaştığı zaman , birbirine " Selâmün aleyküm " demesi ve sonra el ile müsâfeha etmesi sünnettir . Selâma cevap verilmesi farzdır . Müsâfeha ederken günahları dökülür . Müsâfeha; iki kişinin , sağ elin avuç içlerini birbirine yapıştırıp , iki baş parmağın yanlarını birbirine değdirmesidir . " Ve aleyküm selâm " diyerek , selâm alınır . Birbirinden ayrılırken de böyle selâmlaşırlar .

Bir Müslümana " Selâmün aleyküm " demek; " Ben Müslümanım . Benden sana zarar gelmez . Selâmettesin Allahü teâlâ sizi , her türlü kazâ ve belâlardan korusun! " demektir . Hadîs-i şerîfte; " Tanıdığınız ve tanımadığınız Müslümanlara selâm veriniz . " buyruldu . Selâmlaşma , Müslümanın Müslümana duâ etmesidir .

Müslümanların selâmlaşmasında , önce büyük küçüğe , şehirli köylüye , vâsıtaya binmiş olan yaya yürüyene , ayakta olan oturana , az olan çok olana , efendi hizmetçisine , baba oğluna , ana kızına selâm verir . Rütbe ve nîmeti çok olan önce verir . Nitekim Mîrac gecesi , önce Allahü teâlâ selâm verdi . Çok kimseye selâm verildiği zaman , bir kişi , hattâ bir çocuk cevap verince , ötekiler vermese de olur .

Âdem aleyhisselâmdan , İbrâhim aleyhisselâma kadar selâmlaşma , birbirine secde etmekle olurdu . Sonra bunun yerine boynuna sarılmakla oldu . Muhammed aleyhisselâm zamânında , el ile müsâfeha sünnet oldu . Bir hadîs-i şerîfte; " Karşılaştığınız zaman , birbirinize eğilmeyiniz , kucaklaşmayınız . " buyruldu . Allahü teâlâdan başkası için rükû ve secde yapılması haram kılınmıştır .

Selâmlaşma , Müslümanların sevişmelerini , birbirinden ayrılmamalarını sağlar . Allahü teâlâ , bir Müslümanın selamına en güzel bir kelimeyle cevap verilmesini ve ayrıca sâhibinden izin almadıkça ve ona selâm vermedikçe bir kimsenin evine girilmemesini emretmektedir . Nûr sûresi 27 'nci âyet-i kerîmesinde meâlen; " Ey îmân edenler! Ev sâhibinden izin istemedikçe ve onlara selâm verip ünsiyet ( yakınlık ) etmedikçe kendinizin olmayan evlere girmeyin! " ve Nisâ sûresi 86 'ncı âyet-i kerimesinde de , " Size selâm verildiği vakit , ona , onun selâmından daha güzeliyle veya aynısıyla karşılık veriniz! " buyruldu . Bu son âyet-i kerîme yalnız selâmı değil , her iyilik edene iyilikle karşılık verilmesini de emrediyor . İyilik yapana , iyilikle karşılık vermek mürüvvetin , insanlığın îcâbıdır .

O halde: " Esselâmü aleyküm " diyene " Ve aleyküm selâm ve rahmetullah "; " Esselâmü aleyküm ve rahmetullâhi " diyene " Aleyküm selâm ve rahmetullâhi ve berakâtüh "; " Esselâmü aleyküm ve rahmetullâhi ve berekâtühü " diyene " Ve aleyküm selâm ve rahmetullâhi ve berekâtühü " diye aynı ile karşılık verilir .

Selâmlaşmakla alâkalı hükümler , fıkıh ve ilmihâl kitaplarında geniş olarak bildirilmektedir .

Hadîs-i şerîflerde buyruldu ki:

Birbirinize selâm veriniz! Birbirinize yiyecek ikram ediniz . Akrabâlarınızın haklarını gözetiniz! Gece , herkes uyurken namaz kılınız! Bunları yaparak selâmetle Cennete giriniz!

Müslümanın Müslüman üzerine beş hakkı vardır:Selâmına cevap vermek , hastasını yoklamak , cenâzesinde bulunmak , dâvetine gitmek ve aksırıp " Elhamdülillah . " diyene , " Yerhamükallah . " diyerek cevap vermek .

Îmân etmedikçe Cennete giremezsiniz . Birbirinizi sevmedikçe olgun bir îmâna sâhip olamazsınız . Size , yaptığınızda birbirinize seveceğiniz bir şeyi haber vereyim mi? Aranızda selâmı yayınız .

Muhakkak ki , Allah katında insanların en iyisi , önce selâm verenidir . 
bottom of page